بسیاری از آقایان زمانی که میشنوند «پروستاتشان بزرگ شده»، به شدت نگران میشوند و تصور میکنند دچار سرطان شدهاند. درحالیکه در بیشتر موارد، این بزرگ شدن خوشخیم و قابل درمان است. بزرگی خوشخیم پروستات یا BPH یکی از بیماریهای شایع در مردان میانسال و سالمند است که با رشد غیرسرطانی بافت پروستات همراه است.
شناخت تفاوت بین
سرطان پروستات و بزرگی خوشخیم پروستات اهمیت زیادی دارد، زیرا نحوهی
درمان و پیشآگهی هر کدام کاملاً متفاوت است. در این مقاله بهطور علمی اما ساده
توضیح میدهیم که این دو بیماری چه تفاوتهایی دارند و چگونه میتوان آنها را بهدرستی
تشخیص داد.
ساختار و عملکرد
پروستات
پروستات غدهای کوچک به اندازه گردو است که در
زیر مثانه و جلوی راستروده قرار دارد و نقش مهمی در تولید مایع منی دارد. با
افزایش سن، این غده ممکن است بزرگتر شود. گاهی این بزرگ شدن طبیعی است و به سرطان
ارتباطی ندارد. اما در برخی موارد، سلولهای غیرطبیعی در پروستات رشد کرده و تودهای
سرطانی ایجاد میکنند.
تفاوت بزرگی خوش
خیم پروستات و سرطان پروستات:
- بزرگی خوش خیم پروستات:
در این حالت،
سلولهای پروستات رشد غیرسرطانی دارند و به سایر نقاط بدن منتشر نمیشوند. مشکل
اصلی، فشار بر مجرای ادرار و ایجاد اختلال در تخلیهی مثانه است.
سرطان
پروستات:
نوعی رشد بدخیم
سلولی است که میتواند به سایر اندامها مانند استخوانها و غدد لنفاوی گسترش
یابد. تشخیص زودهنگام در این مورد حیاتی است.
بهعبارت ساده، در BPH بافت پروستات بزرگ میشود ولی خطر مرگ ندارد،
درحالیکه در سرطان پروستات، رشد سلولی غیرقابل کنترل و مهاجم است.
تفاوت در علائم
بالینی
علائم اولیهی هر دو بیماری ممکن است شبیه به هم
باشند، اما تفاوتهای ظریفی وجود دارد
اگرچه
هر دو بیماری میتوانند باعث علائم ادراری شوند، اما وجود دردهای استخوانی، خون
در ادرار یا کاهش وزن غیرقابل توضیح معمولاً نشانههایی از سرطان هستند.
روشهای تشخیص تفاوت BPH و سرطان پروستات
پزشک
با بررسی شرح حال، معاینه فیزیکی و چند تست ساده میتواند بین این دو بیماری
تمایز بگذارد:
·
آزمایش PSA یا آنتی ژن اختصاصی
پروستات: سطح PSA در سرطان معمولا بالاتر است ولی در BPH هم ممکن است کمی افزایش
یابد.
·
سونوگرافی و MRI پروستات: برای بررسی
اندازه و شکل غده.
·
بیوپسی (نمونهبرداری): در صورت شک به
سرطان انجام میشود.
·
جریانسنجی
ادرار: برای ارزیابی شدت انسداد در بیماران BPH.
ترکیب
این روشها به پزشک کمک میکند تا نوع بیماری را دقیق مشخص کند و درمان مناسب را
انتخاب نماید.
درمان
BPH در برابر درمان سرطان پروستات
درمان
بزرگی خوشخیم پروستات اغلب غیرجراحی است. روشهایی
مانند دارودرمانی، لیزر، یا آمبولیزاسیون شریان پروستات باعث کاهش اندازه غده و
رفع علائم ادراری میشوند. اما در مورد سرطان پروستات، بسته به مرحلهی بیماری
ممکن است درمان شامل جراحی، پرتودرمانی، یا درمان هورمونی باشد. در درمان BPH بدون جراحی،
در
سالهای اخیر، رویکردهای نوینی توسعه یافته که نیاز به بیهوشی یا بستری ندارد و
بیمار در مدت کوتاهی به زندگی عادی بازمیگردد که یکی از
موثرترین آنها آمبولیزاسیون می باشد که تخصص متخصصان اینترونشن در ایران انجام
میشود.
روشهای نوین درمان غیرجراحی پروستات
در سال ۲۰۲۵
درمان بزرگی خوشخیم پروستات (BPH) در سالهای اخیر تحولات چشمگیری داشته است. اگر تا چند دهه پیش تنها گزینه
درمانی مؤثر، جراحی باز یا برداشت با برش از راه مجرا بود، امروز با پیشرفت فناوری پزشکی، درمانهای
غیرجراحی و غیرتهاجمی جایگزین روشهای قدیمی شدهاند. در ادامه، جدیدترین و مؤثرترین روشهای
درمان بدون جراحی را مرور میکنیم که در سال ۲۰۲۵ به عنوان
استانداردهای نوین درمان شناخته میشوند.
چرا درمان غیرجراحی اهمیت دارد؟
درمانهای غیرجراحی به دلیل مزایایی چون:
·
عدم نیاز به
بیهوشی
·
دوره نقاهت
کوتاه
·
حداقل عوارض
جانبی
·
حفظ عملکرد
جنسی و ادراری طبیعی
توانستهاند رضایت بیماران را بهطور چشمگیری افزایش دهند.
۱. درمان با
بخار آب (Rezum Therapy)
در این روش بخار آب داغ بهصورت کنترلشده به بافت پروستات
تزریق میشود. بخار باعث از بین رفتن سلولهای اضافی پروستات میشود و در عرض چند
هفته، اندازه آن کاهش مییابد.
✅ مزایا:
·
بدون نیاز به
جراحی یا بستری
·
حفظ توانایی
جنسی
·
انجام در کمتر
از ۲۰ دقیقه
۲. درمان با
امواج میکروویو (TUMT)
در این روش، امواج حرارتی از طریق کاتتر وارد پروستات میشوند
و بافت اضافی را از بین میبرند.
✅ مزایا:
·
روشی سرپایی
·
بدون نیاز به
بیهوشی
·
کاهش فوری
علائم ادراری
۳. درمان با
امواج مافوق صوت (TULSA-PRO)
تکنولوژی پیشرفتهای که از MRI
و امواج اولتراسوند با تمرکز بالا برای حذف بافتهای بزرگشده استفاده میکند. این روش دقت بسیار بالایی
دارد و برای بیماران خاص بسیار مناسب است.
✅ مزایا:
·
هدایت دقیق
توسط MRI
·
بدون برش یا
تیغ جراحی
·
دوره نقاهت
بسیار کوتاه
۴. درمان با
لیزر سبز (GreenLight Laser Therapy)
لیزر سبز با انرژی بالا، بافت اضافی پروستات را تبخیر میکند
و جریان ادرار را بهسرعت بهبود میدهد.
✅ مزایا:
·
مناسب برای
بیماران با بیماری قلبی یا مصرف داروهای رقیقکننده خون
·
خونریزی بسیار
کم
·
ترخیص در همان
روز
۵. درمان با
امبولیزاسیون شریان پروستات (PAE)
در این روش غیرجراحی، پزشک از طریق شریان ران وارد میشود و
با بستن رگهای تغذیهکننده پروستات، باعث کاهش تدریجی اندازه آن میشود.
✅ مزایا:
·
روش کاملاً
غیرتهاجمی
·
انجام با بیحسی
موضعی
·
بهبود علائم
در مدت کوتاه
۶. درمان ترکیبی
دارویی و غیرمداخلهای
امروزه بسیاری از بیماران از ترکیب درمان دارویی
با روشهای غیرجراحی نوین استفاده میکنند تا هم سرعت بهبود
افزایش یابد و هم احتمال بازگشت بیماری کاهش یابد.
نقش دکتر کیارا
رضائی کلانتری در درمان غیرجراحی BPH
دکتر کیارا رضائی کلانتری، فوق تخصص جراحی
غیرمداخلهای، از جدیدترین فناوریهای دنیا برای درمان بزرگی خوشخیم
پروستات بدون نیاز به جراحی باز استفاده میشود.
این
درمانها کاملاً شخصیسازی شده هستند و بر اساس شرایط بیمار، نوع پروستات و شدت
علائم انتخاب میشوند. بیماران در کوتاهترین زمان ممکن، بدون بستری و بدون درد،
به زندگی روزمره بازمیگردند.
جمع
بندی:
در سال ۲۰۲۵، درمان بزرگی خوشخیم پروستات وارد مرحلهای تازه شده است. امروز دیگر جراحی تنها راه درمان
نیست. روشهایی مانند Rezum، TUMT، PAE و لیزر سبز نشان دادهاند که میتوان بدون برش و بیهوشی، به نتایج درمانی عالی
دست یافت
.
اگر به دنبال درمانی ایمن، سریع و بدون درد هستید، مشاوره با دکتر
کیارا رضائی کلانتری میتواند بهترین گزینه برای شروع باشد. دکتر کیارا رضائی کلانتری، فوق تخصص جراحی غیرمداخلهای، با بهرهگیری از روشهای تصویربرداری
دقیق و درمانهای نوین، درمان بزرگی خوشخیم پروستات بدون جراحی و با
کمترین عوارض انجام میشود.