فیبروم رحمی یکی از تودههای خوشخیم و شایع رحم است که بسیاری
از بانوان را در سنین باروری درگیر میکند. در گذشته، درمان اصلی این بیماری
معمولاً جراحی بود و در برخی موارد، رحم بهطور کامل برداشته میشد. اما خوشبختانه
با پیشرفت علم پزشکی، امروز دیگر نیازی به جراحی باز و حذف رحم نیست.
روشهای نوین مانند آمبولیزاسیون
فیبروم رحم، راهی ایمن، مؤثر و بدون جراحی برای درمان این بیماری فراهم کردهاند.
در این مقاله، به بررسی علائم، علتها و درمانهای جدید فیبروم رحمی از نگاه دکتر
کیارا رضائی کلانتری میپردازیم.
فیبروم رحمی یا میوم چیست؟
فیبروم یا «میوم» تودهای غیرسرطانی است که از بافت عضلانی رحم
رشد میکند. این تودهها ممکن است در نقاط مختلف رحم ظاهر شوند؛ داخل دیواره رحم،
زیر لایه داخلی یا بیرونی رحم.
اندازه فیبرومها میتواند از چند
میلیمتر تا چند سانتیمتر متفاوت باشد. برخی بدون علامت هستند و تصادفی در
سونوگرافی دیده میشوند، اما بعضی از آنها باعث خونریزی شدید، درد لگن و
ناباروری میشوند.
انواع فیبروم رحمی
- فیبروم داخل دیوارهای: شایعترین نوع فیبروم که در
دیواره عضلانی رحم رشد میکند.
- فیبروم زیرمخاطی: در زیر پوشش داخلی رحم
شکل میگیرد و اغلب باعث خونریزیهای شدید میشود.
- فیبروم زیرسروزی:در سطح بیرونی رحم رشد کرده و
ممکن است باعث احساس فشار در لگن شود.
- فیبروم ساقهدار: بهوسیله ساقه باریکی به
رحم متصل است و گاهی پیچخوردگی آن باعث درد ناگهانی میشود.
علائم فیبروم رحمی؛ نشانههایی که
نباید نادیده بگیرید
علائم فیبروم در هر فرد متفاوت است و بستگی به اندازه، تعداد و
محل آن دارد. برخی زنان حتی بدون علامت هستند، اما در بسیاری از موارد علائم زیر
دیده میشود:
- خونریزی
شدید یا طولانی در دوران قاعدگی
- احساس
فشار یا سنگینی در پایین شکم
- درد
یا گرفتگی لگن
- تکرر
ادرار یا مشکل در تخلیه مثانه
- یبوست
- مشکل
در بارداری یا سقط مکرر
اگر هر یک از این نشانهها را دارید، مراجعه به متخصص زنان
برای بررسی وضعیت رحم ضروری است.
دکتر کیارا
رضائی کلانتری
با تجربه در تشخیص و درمان غیرجراحی فیبروم میتواند بهترین روش را برای شما
انتخاب کند.
علت دقیق ایجاد فیبروم رحمی هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما
عوامل متعددی در بروز آن نقش دارند:
- تأثیر هورمونها: استروژن و پروژسترون باعث رشد
فیبروم میشوند.
- ژنتیک: اگر مادر یا خواهر شما فیبروم داشته باشد، احتمال ابتلای
شما بیشتر است.
- چاقی: افزایش وزن باعث بالا رفتن سطح استروژن میشود.
- سبک زندگی: استرس، کمتحرکی و مصرف زیاد گوشت قرمز میتوانند خطر
فیبروم را افزایش دهند.
- شروع زودهنگام قاعدگی: از عوامل مستعدکننده در سنین
پایین است.
تشخیص فیبروم رحمی چگونه انجام میشود؟
تشخیص معمولاً با معاینه لگنی و سونوگرافی آغاز میشود. در
مواردی که فیبرومها کوچک یا در موقعیت خاصی باشند، پزشک ممکن است از روشهای دقیقتر
مثل MRI یا هیستروسکوپی استفاده کند. تشخیص دقیق محل و اندازه
فیبروم برای انتخاب روش درمان مناسب بسیار مهم است.
درمان فیبروم رحمی؛ خداحافظی با جراحی
رحم
در گذشته درمان فیبروم معمولاً با عمل جراحی باز یا
هیسترکتومی انجام میشد. اما امروزه با پیشرفت فناوریهای پزشکی، روشهای
جدیدی معرفی شدهاند که نیازی به جراحی ندارند و رحم را حفظ میکنند.
۱. درمان دارویی
داروها ممکن است رشد فیبروم را کنترل کنند یا علائم را کاهش
دهند، اما درمان قطعی محسوب نمیشوند. با قطع دارو، احتمال رشد مجدد فیبروم وجود
دارد.
۲. جراحی سنتی
در مواردی که فیبروم بسیار بزرگ یا متعدد باشد، جراحی باز یا
لاپاراسکوپی انجام میشود. با این حال، این روشها دوره نقاهت طولانیتری دارند.
۳. آمبولیزاسیون فیبروم رحم؛ درمان بدون
جراحی
در روش آمبولیزاسیون، متخصص رادیولوژی مداخلهای با
استفاده از لوله باریکی (کاتتر) که از شریان کشاله ران وارد میشود، مواد مخصوصی
را به عروق تغذیهکننده فیبروم تزریق میکند.
این مواد جریان خون به فیبروم را قطع
میکنند و در نتیجه، توده به مرور کوچک و از بین میرود.
مزایای آمبولیزاسیون فیبروم:
- بدون
نیاز به جراحی باز
- حفظ
رحم و توان باروری
- بستری
کوتاهمدت یا حتی سرپایی
- بازگشت
سریع به فعالیتهای روزمره
- بدون
بخیه و برش پوستی
به همین دلیل است که بسیاری از زنان این روش را با عبارت زیبا
و واقعی «خداحافظی با جراحی رحم» توصیف میکنند.
بسیاری از زنان نگران هستند که فیبروم باعث ناباروری شود. پاسخ
این است که بستگی به محل و اندازه فیبروم دارد.
برخی فیبرومها مانع لانهگزینی جنین
میشوند، اما بسیاری از زنان مبتلا به فیبروم نیز بهراحتی باردار میشوند.
در صورت نیاز به درمان، آمبولیزاسیون
فیبروم معمولاً گزینهای ایمنتر از جراحی برای حفظ رحم و باروری است.
اگرچه نمیتوان به طور کامل از بروز فیبروم جلوگیری کرد، اما
با تغییر در سبک زندگی میتوان خطر آن را کاهش داد:
- حفظ
وزن مناسب
- مصرف
بیشتر میوه و سبزیجات
- کاهش
مصرف گوشت قرمز و چربی حیوانی
- ورزش
منظم
- کاهش
استرس
- انجام
معاینات منظم و سونوگرافی دورهای
سوالات متداول درباره فیبروم رحمی
۱. آیا فیبروم رحمی خطرناک است؟ در اغلب موارد خیر. فیبرومها خوشخیم
هستند اما اگر بزرگ شوند یا خونریزی شدیدی ایجاد کنند، باید درمان شوند.
۲. آیا فیبروم بدون جراحی درمان میشود؟ بله. با روش آمبولیزاسیون فیبروم رحم،
بدون نیاز به برش جراحی، فیبرومها از بین میروند.
۳. آیا فیبروم باعث ناباروری میشود؟ در برخی موارد ممکن است بر بارداری
تأثیر بگذارد، اما با درمان مناسب، بسیاری از بیماران به بارداری طبیعی دست مییابند.
۴. آیا فیبروم بعد از یائسگی از بین میرود؟ بله، معمولاً با کاهش سطح هورمونها
در دوران یائسگی، اندازه فیبروم نیز کوچک میشود
جمع بندی و سخن پایانی
فیبروم رحمی بیماری شایعی است اما امروزه دیگر دلیلی برای ترس
از جراحی وجود ندارد. روشهای نوینی چون آمبولیزاسیون فیبروم رحم امکان
درمان مؤثر، سریع و بدون جراحی را برای بانوان فراهم کردهاند.
اگر با علائمی مثل خونریزی شدید، درد
لگن یا فشار شکمی مواجه هستید، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید تا بهترین روش
درمانی برای شما انتخاب شود.
✨ خداحافظی با جراحی رحم، آغاز راهی نو
برای سلامت و آرامش بانوان است.