هیپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH) یکی از شایعترین بیماریهای سیستم ادراری در مردان مسن است که میتواند تأثیرات قابلتوجهی بر کیفیت زندگی داشته باشد. در سالهای اخیر، روش آمبولیزاسیون پروستات (PAE) بهعنوان یک گزینه درمانی کمتهاجمی مطرح شده است. این روش با هدف کاهش حجم پروستات و بهبود علائم ادراری انجام میشود.
در دو مقاله قبلی، به بررسی هیپرپلازی خوشخیم
پروستات (BPH) و روشهای درمانی آن پرداخته شد. مقاله اول بر تشخیص و علائم بالینی BPH
متمرکز بود و اهمیت شناسایی
زودهنگام بیماری برای بهبود کیفیت زندگی بیماران را نشان داد. مقاله دوم،
با تمرکز بر روشهای نوین درمانی مانند آمبولیزاسیون پروستات (PAE)،
نتایج مطالعات خارجی و تجربیات اولیه در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار داد و
مزایا و محدودیتهای این روش را تحلیل کرد. در این مقاله سوم، با ارجاع به یافتههای
مقالات قبلی، به بررسی جامعتر PAE، شواهد علمی و تجربیات بینالمللی خواهیم
پرداخت.
تاریخچه و پیشرفت PAE
آمبولیزاسیون پروستات برای اولین بار در سال
2000 میلادی توسط دکتر ژوزه مانوئل پیسکو در پرتغال معرفی شد. از آن زمان، این روش
در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار گرفته و مطالعات متعددی در مورد اثربخشی و
ایمنی آن انجام شده است. در ایران نیز، دکتر کیارا رضایی از پیشگامان استفاده از
این روش در درمان BPH هستند.
نحوه انجام PAE
در این روش، یک کاتتر از طریق شریان فخذه وارد
بدن میشود و به شریانهای تغذیهکننده پروستات هدایت میشود. سپس، با استفاده از
ذرات میکروسکوپی، این شریانها مسدود میشوند تا جریان خون به بافت پروستات کاهش
یابد و در نتیجه حجم آن کاهش یابد. این روش تحت هدایت تصویربرداری رادیولوژی انجام
میشود و معمولاً نیاز به بستری شدن طولانی ندارد.
شواهد علمی و نتایج بالینی
مطالعات مختلف نشان دادهاند که PAE میتواند بهعنوان یک گزینه مؤثر در درمان BPH باشد. یک
مطالعه منتشر شده در مجله European
Radiology نشان داد که PAE
در مقایسه با روشهای جراحی سنتی
مانند ترنساورتریکال رِسکشن پروستات
(TURP)، دارای
عوارض کمتری است و دوره نقاهت کوتاهتری دارد، اگرچه بهبود برخی پارامترهای بالینی
ممکن است کمتر باشد.
در مطالعهای دیگر که در The Lancet منتشر
شد، نشان داده شد که PAE
در مقایسه با درمان دارویی ترکیبی،
بهبودی بیشتری در علائم ادراری و جنسی بیماران ایجاد میکند.
تجربیات بینالمللی
در کشورهای مختلف، تجربیات متفاوتی از PAE گزارش شده است:
·
کانادا: مطالعهای در
کانادا نشان داد که PAE
میتواند بهعنوان یک گزینه مؤثر
در درمان BPH باشد و باعث کاهش حجم پروستات و بهبود علائم
ادراری میشود.
·
هند: در هند، مطالعهای اولیه نشان داد که PAE میتواند در کاهش علائم ادراری در بیماران مبتلا به BPH مؤثر باشد،
هرچند نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.
·
ایران: دکتر کیارا
رضایی، یکی از پیشگامان استفاده از PAE
در ایران، تجربیات بالینی خود را
در مقالات و سخنرانیهای بینالمللی منتشر کرده است. ایشان تأکید دارند که انتخاب
دقیق بیماران و استفاده از فناوریهای تصویربرداری پیشرفته، نقش مهمی در موفقیت
این روش دارد.
مزایا و محدودیتها
مزایای PAE شامل موارد
زیر است:
·
کاهش حجم پروستات و بهبود علائم ادراری
·
عوارض کمتر نسبت به روشهای جراحی سنتی
·
دوره نقاهت کوتاهتر
محدودیتهای این روش عبارتند از:
·
نیاز به تجهیزات پیشرفته و تخصص بالای پزشک
·
عدم امکان استفاده در برخی بیماران با آناتومی غیرمعمول
·
نیاز به پیگیریهای طولانیمدت برای ارزیابی نتایج
نتیجهگیری
با توجه به شواهد علمی و تجربیات بینالمللی، PAE میتواند بهعنوان یک گزینه مؤثر و کمتهاجمی در درمان BPH در نظر گرفته شود. با این حال، انتخاب این روش باید با توجه به ویژگیهای فردی بیمار و مشورت با پزشک متخصص صورت گیرد.
